Menu

Informacje o sposobach leczenia

Chemioterapia


Leczenie chirurgiczne


Chirurgia robotowa


Leczenie systemowe

Leczenie systemowe nowotworów polega na podaniu leków ogólnoustrojowo, w przeciwieństwie do leczenia miejscowego, jakim jest chirurgia i radioterapia. Wyróżniamy następujące sposoby leczenia systemowego:

  • Chemioterapia - leczenie systemowe z użyciem leków doprowadzających do śmierci komórek nowotworowych (cytostatyki)
  • Hormonoterapia - leczenie systemowe z wykorzystaniem leków hormonalnie czynnych
  • Immunoterapia - leczenie systemowe polegające na zastosowaniu leków wpływających na układ odpornościowy
  • Leczenie celowane - leczenie systemowe z wykorzystaniem leków działających na konkretny receptor umiejscowiony na komórce nowotworowej lub blokujące przekazywanie informacji wewnątrz komórki (hamowanie szlaków molekularnych ontogenezy). Do najczęściej stosowanych leków tej grupy należą przeciwciała monoklinalne oraz inhibitory kinazy tyrozynowej.

Informacje o lekach stosowanych systemowo są zawarte na stronie Leki i środki onkologiczne – leki przeciwnowotworowe


» powrót na początek strony

Medycyna nukleana

Leczenie izotopami promieniotwórczymi przerzutów do kości. Izotopy promieniotwórcze (stront Sr89, samar Sm153, fosfor P32) wykorzystuje się do leczenia rozsianych przerzutów nowotworowych do kości. Najczęściej stosowanym jest izotop strontu. Jest on analogiem wapnia i wybiórczo gromadzi się w ogniskach przerzutowych w kościach. Działanie terapeutyczne polega na emisji promieniowania beta, które niszczy komórki nowotworowe przy niewielkim uszkodzeniu zdrowych tkanek otaczających.

Głównym wskazaniem do zastosowania radioaktywnego izotopu strontu są liczne, dające dolegliwości bólowe przerzuty do kości, które nie mogą być – ze względu na rozległość występowania – napromieniane ze źródeł zewnętrznych (teleterapia). Szczególne wskazanie dotyczy ognisk przerzutowych w kościach długich (kość udowa, kość piszczelowa, kości ręki, kości kręgosłupa) które są najbardziej narażone na złamania patologiczne. Leczenie to jest wskazane nawet przy niewielkich dolegliwościach bólowych, powodując zmniejszenie bólu i wzmocnienie kości w miejscu występowania przerzutów.

Efekt leczniczy wynosi od 3 do 12 miesięcy, ale jego początek może wystąpić dopiero nawet po kilku tygodniach. Czasami przed wystąpieniem efektu leczniczego dochodzi do przemijającego wzrostu dolegliwości bólowych – chory wymaga wówczas zwiększenia dawek leków przeciwbólowych.

Najczęściej stosuje się Sr89 w przerzutach do kości w raku piersi i gruczołu krokowego, ale wskazania do zastosowania są szerokie i metodę tę stosuje się także przy przerzutach nowotworów uznawanych za mało promieniowrażliwe. Leczenie izotopami można stosować równocześnie z napromienianiem ze źródła zewnętrznego (teleterapia).

Do powikłań związanych z leczeniem izotopami należy m.in. uszkodzenie szpiku kostnego, co objawia się obniżeniem ilości krwinek białych (leukopenia), krwinek czerwonych (erytropenia) oraz płytek krwi (trombocytopenia). Powikłanie to występuje około 3 tygodni od podania izotopu. Z tego względu niewskazane jest łączenie leczenia izotopami z chemioterapią, która także uszkadza komórki szpiku. Ze względu na to, że efekt leczniczy stosowania izotopów występuje nawet po kilku tygodniach, leczenie to nie jest wskazane w przypadku przerzutów do kości kręgosłupa powodujących objawy ucisku rdzenia kręgowego (bóle korzeni nerwowych, objawy niedowładu) – w tym przypadku leczeniem z wyboru jest radioterapia ze źródeł zewnętrznych (teleterapia) lub zabieg operacyjny (neurochirurgia, ortopedia).

U chorych przyjmujących z powodu przerzutów do kości bifosfoniany lub preparaty wapnia, należy je odstawić na około 2 tygodnie przed podaniem izotopu strontu. Ze względu na to, że izotopy promieniotwórcze wydalają się z moczem, przeciwwskazaniem do ich stosowania jest niewydolność nerek, które może doprowadzić do niewydolności nerek z powodu uszkodzenia popromiennego. Należy zachować szczególną ostrożność w kontaktach chorego z otoczeniem ze względu na możliwość skażenia izotopem poprzez płyny ustrojowe oraz pot. Jest to szczególnie ważne przez pierwsze 3-5 dni od podania izotopu. Niewskazane jest kontaktowanie się chorego leczonego izotopami z dziećmi i kobietami w ciąży.


» powrót na początek strony

Radioterapia

Radioterapia jest sposobem leczenia miejscowego nowotworów za pomocą energii promienistej. Do tego celu używa się urządzeń emitujących promieniowanie X (tzw. promieniowanie rentgenowskie), promieniowanie gamma, elektrony, cząstki alfa, promieniowanie neutronowe. Ze względu na sposób napromieniania wyróżniamy teleterapię (gdy źródło promieniowania jest umieszczone w pewnej odległości od guza) oraz brachyterapię gdy źródło promieniowania – izotop- jest umieszczony w bezpośredniej bliskości guza (leczenie pierwotne nowotworu np. w przypadku raka macicy) lub obszaru po wyciętym guzie. Jako leczenie uzupełniające (leczenie skojarzone) zabieg operacyjny, np. w przypadku leczenia oszczędzającego w raku piersi.

Teleterapia polega na leczeniu guza nowotworowego za pomocą promieniowania jonizującego z urządzenia zewnętrznego. Zakres leczenia obejmuje guz nowotworowy oraz margines tkanek otaczających guz ze względu na możliwość istnienia komórek nowotworowych wokół widocznego w badaniu obrazowym (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny) guza. Badania obrazowe służą także do planowania radioterapii – dokładnego określenia pola napromieniania. W tym celu na skórze pacjenta oznaczone są obszary, które mają być objęte napromienianiem. Ze względu na wielkość dawki i stan zaawansowania choroby nowotworowej wyróżniamy radioterapię radykalną (stosowaną z intencją zniszczenia guza nowotworowego w miejscu jego występowania, radioterapię paliatywną (stosowaną z intencją zmniejszenia dolegliwości spowodowanych przez nieoperacyjny guz nowotworowy) oraz radioterapię objawową (stosowaną miejscowo np. w celu złagodzenia dolegliwości bólowych przy ograniczonych ilościowo przerzutach do kości).

Brachyterapia (zwana także radioterapią kontaktową) jest stosowana do precyzyjnego leczenia miejscowego poprzez umieszczenie aplikatora zawierającego radioaktywny izotop (np. iryd Ir192, cez Cs137, kobalt Co60, rad Ra226, Itr Y90 i inne). Ze względu na sposoby umieszczania aplikatora wyróżniamy brachyterapię wewnątrztkankową (aplikator umieszczony w obrębie tkanki nowotworowej), brachyterapię powierzchniową (np. na skórze w celu leczenia nowotworów skóry), brachyterapię wewnątrzjamową (gdy źródło promieniowania umieszczone jest w naturalnych jamach ciała (jama macicy, jama ustna) w bezpośredniej bliskości guza, oraz brachyterapię śródoperacyjną (np. po wycięciu raka piersi).

Promieniowrażliwość nowotworów. Możliwość zastosowania radioterapii w leczeniu nowotworów jest związana z promieniowrażliwością guza. Wyróżniamy nowotwory o wysokiej promieniowrażliwości (np. ziarnica złośliwa, guzy jąder – nasieniaki), o średniej promieniowrażliwości (rak płasnonabłonkowy skóry, przełyku, szyjki macicy, gardła) oraz o niskiej promieniowrażliwości (np. czerniak, rak gruczołowy jelita grubego, glejak wielopostaciowy – guz mózgu). Im mniejsza promieniowrażliwość guza, tym konieczność zastosowania wyższej dawki napromieniania, od 25 Gray’ów (Gy) do 70 Gy przy guzach o niskiej czułości na radioterapię.


» powrót na początek strony

Dootrzewnowa Chemioterapia Perfuzyjna w Hipertermii (ang. HIPEC)

Dootrzewnowa Chemioterapia Perfuzyjna w Hipertermii (DCPH) (ang. HIPEC – Hyperthermic Intraperitoneal Perfusional Chemotherapy) jest to sposób leczenia zaawansowanej miejscowo choroby nowotworowej z przerzutami do otrzewnej. Stosuje się ją zazwyczaj w przerzutach do otrzewnej w następujących nowotworach: rak jelita grubego, śluzak rzekomy otrzewnej (pseudomyxoma peritonei), rak jajnika, międzybłoniak otrzewnej, rak żołądka.

Leczenie za pomocą procedury HIPEC polega na perfuzji (przepływie, omywaniu) jamy otrzewnej płynem podgrzanym do 41° - 42°C z jednoczesnym podaniem cytostatyku (leku przeciwnowotworowego). Do najczęściej używanych leków należą: mitomycyna C, cisplatyna, oxaliplatyna, paclitaxel, 5-fluorouracyl, doxycyklina. Jednoczesne zastosowanie podwyższonej temperatury i leku przeciwnowotworowego poprawia efekt leczniczy (działanie synergistyczne).

W metodzie tej wykorzystuje się możliwość zastosowania wysokiego stężenia cytostatyku w jamie otrzewnej, o wiele wyższego, aniżeli można uzyskać podając tę samą dawkę leku dożylnie. Na przykład, w przypadku mitomycyny C stężenie w jamie otrzewnej jest 75 razy większe po podaniu jej dootrzewnowo niż po podaniu drogą dożylną.

Leczenie za pomocą HIPEC jest skuteczne w przypadku guzków nowotworowych nie większych niż 3-5 mm. Z tego powodu warunkiem zastosowania metody HIPEC jest wcześniejsze usunięcie całej masy nowotworu i ognisk przerzutowych większych niż 5 mm (cytoredukcja). W celu ustalenia stopnia zaawansowania stosuje się skale punktową (Peritoneal Cancer Index) pozwalająca obiektywnie ustalić stopień zaawansowania przerzutów do otrzewnej. Według tej skali określa się zaawansowanie od 1 do 39 pkt. Im mniej jest przerzutów i są one mniejsze przed wykonaniem cytoredukcji - tym lepsze jest rokowanie.

W niektórych ośrodkach HIPEC stosuje się także w przypadku bardzo wczesnych przerzutów do otrzewnej, niewidocznych jeszcze makroskopowo (za pomocą wzroku), ale obecnych w postaci komórek nowotworowych w płynie otrzewnowym lub obecnych w otrzewnej wyciętej do badania histopatologicznego.

Sam zabieg HIPEC nie jest obarczony poważnymi powikłaniami, ale rozległe zabiegi cytoredukcyjne z następową chemioterapią dootrzewnową mogą wiązać się z licznymi powikłaniami, w tym nieszczelnościami zespoleń, które u około 1-3% chorych mogą kończyć się zgonem w okresie okołooperacyjnym. Im mniejszy zakres cytoredukcji (im szybciej wykryte przerzuty do otrzewnej) tym mniejsze ryzyko powikłań po HIPEC i tym lepsze są rokowania.


» powrót na początek strony

Obserwuj Onkonet na Facebooku

NU-MED Onkologia

reklama Grupa NU-MED

Grupa NU-MED to wyspecjalizowane placówki, w których diagnozujemy i leczymy pacjentów z chorobami nowotworowymi. Leczenie odbywa się w ramach kontraktu z NFZ. Zobacz więcej informacji.

Onkodiag – medycyna spersonalizowana w onkologii

reklama Onkodiag

Badania oparte na wnikliwej analizie tkanek pochodzących z nowotworu oraz krążących we krwi komórek nowotworowych:

  • Trublood – nieinwazyjna biopsja z analizą pod kątem diagnozy, rokowań i teranostyki
  • Celldx – głęboka analiza genomiczna nowotworu – badanie skuteczności terapii
  • Exacta – pełna analiza nowotworu uwzględniająca genomikę, immunohistochemię, immunocytochemię i chemowrażliwość żywych komórek. Badanie zaprojektuje najbardziej skuteczne leczenie
  • Chemoscale – badanie chemowrażliwości leków cytostatycznych
  • Cancertrack – monitorowanie efektów leczenia na podstawie cell-free DNA

Molgendia - medycyna personalizowana - testy MammaPrint

reklama Molgendia

Test diagnostyczny MammaPrint

MammaPrint jest testem diagnostycznym do oceny ryzyka wystąpienia przerzutów raka piersi do innych części ciała. Pomaga lekarzom w określeniu, czy poszczególni pacjenci odniosą korzyść z chemioterapii. MammaPrint jest częścią pakietu Symphony Suite wspomagającego decyzje terapeutyczne w leczeniu raka piersi, wprowadzonego do obrotu przez firmę Agendia.

MammaPrint jest oparty na 70-genowym „podpisie genetycznym” raka piersi. Wykorzystuje on tkanki zatopione w parafinie lub świeże do analizy z użyciem mikromacierzy. Po takim badaniu diagnostycznym lekarz może zdecydować o zastosowaniu najbardziej odpowiedniego schematu leczenia.

Maintrac - Biopsja Płynna (Liquid Biopsy) pozwala przewidzieć w trakcie leczenia, czy terapia systemowa jest skuteczna

reklama maintrac